Памятка для бацькоў "Асцярожна, кляшчы"
Плюсавая тэмпература паветра ў пачатку вясны актывізавала паводзіны кляшчоў. Першыя кляшчы ў прыродзе сёлета з'явіліся ў пачатку красавіка і ўжо зарэгістраваныя пацярпелыя ад іх укусаў. Вядома, што іксодавыя кляшчы могуць быць пераносчыкамі дзевяці ўзбуджальнікаў інфекцыйных захворванняў, з якіх на тэрыторыі Беларусі штогод рэгіструюцца два – клешчавы энцэфаліт і барэліёз.
Каб пазбегнуць захворванняў на працягу ўсяго цёплага перыяду года, пачынаючы з вясны да позняй восені, будучы на прыродзе варта выконваць пэўныя правілы паводзінаў і бяспекі.
Памятайце!
Кляшчы жывуць не толькі ў лесе. На тэрыторыі Рэспублікі асноўнымі пераносчыкамі клешчавых інфекцый з'яўляюцца два віды кляшчоў: лясны і лугавы. Апошні аддае перавагу адкрытай прасторы – лясныя паляны, узлескі, пашы, заліўныя лугі, у гарадской рысе часта выяўляецца на пустках. Сярод упадабаных месцаў іх пражывання - высокая расліннасць, леташняя лістота, сухастой.
Клешч нападае з травы або з нізкарослага хмызняку, а не падае з дрэў. Так што, асноўная зона небяспекі-гэта ногі і клубы.
Клешч ніколі не прысмоктваецца адразу - прычапіўшыся да ахвяры, ён рухаецца ўверх, каля гадзіны можа блукаць па целе ў пошуках зручных для прысмоктвання месцаў. Марудлівасць кляшча з'яўляецца некаторым дабром, паколькі яго можна выявіць задоўга да ўкусу.
Як пазбегнуць ўкусу і захворвання?
Знаходзячыся на прыродзе, часцей аглядайце сябе і спадарожнікаў, каб своечасова выявіць і зняць з сябе паразітаў. Лепш насіць вопратку светлых тонаў - на ёй кляшча лягчэй заўважыць. Калі не горача, імкніцеся максімальна прыкрыць цела – запраўляць кашулю ў штаны, штаны - у шкарпэткі і боты, апранайце галаўны ўбор. Калі вы правільна апрануліся, клешч застанецца дзесьці на вопратцы, і вы яго выявіце яшчэ да ўкусу – ён падобны на маленькага павучка. Павысіць эфектыўнасць аховы адзення можна з дапамогай адпужваючых насякомых і кляшчоў сродкаў – репелентаў. Важна надаваць значэнне не толькі лясной, але і палявой вопратцы.
Па вяртанні дадому яшчэ раз агледзьце сябе, звяртаючы асаблівую ўвагу на наступныя часткі цела: шыя, падпахі, пахвінная вобласць, вушныя ракавіны – кляшчы часцей за ўсё прысмоктваюцца менавіта там. Абследуйце знятую вопратку - паразіт можа знаходзіцца ў складках і швах. Небяспечнае членістаногае можна прынесці ў дом з букетам кветак, на галінках, веніках.
Для таго, каб засцерагчы свой дачны ўчастак ад пранікнення кляшчоў, пажадана рэгулярна па меры адрастання скошваць траву, збіраць апалае лісце, расчышчаць прылеглую тэрыторыю ад сухастою і ламача. Сачыце, каб на вашым участку не пасяляліся грызуны, старанна прыбірайце харчовыя адходы, не дапускайце захламлення на тэрыторыі.
Хатніх жывёл, якія жывуць на дачы, варта рэгулярна аглядаць і здымаць прычапіўшыся да іх кляшчоў, так як тыя, накорміўшыся крывёй, адпадуць на тэрыторыі вашага ўчастка, праз год пры спрыяльных умовах дадуць жыццё новаму пакаленню кляшчоў.
Існуе небяспека заражэння клешчавым энцэфалітам пры ўжыванні сырога казінага малака, таму рэкамендуецца яго кіпяціць перад ужываннем.
Збіраючыся у лес, не будзе лішнім захапіць з сабой ёд, катушку баваўняных нітак або пінцэт, шкляны або пластмасавы флакончык з шчыльна зачыненай крышкай, вату.
Як дзейнічаць у выпадку прысмоктвання кляшча?
Як мага хутчэй выдаліць паразіта. Зрабіць гэта лепш у медыцынскай установе - у траўматалагічным кабінеце. Але калі такой магчымасці няма, выдаліце яго самастойна, выкарыстоўваючы для гэтага звычайную баваўняную нітку або пінцэт, з дапамогу якіх кляшча трэба як бы выкручваць, паволі падцягваючы дагары. Рэзкія руху недапушчальныя. Звычайна праз 1-3 абарота клешч здабываецца цалкам разам з хабатком.
Пераканайцеся, што хабаток не застаўся ў целе. Калі гэта адбылося, дастаньце яго, як стрэмку. Месца ўкусу апрацуйце ёдам і старанна вымыйце рукі.
Пры выдаленні недапушчальна выкарыстоўваць крэм і масла, нельга спрабаваць ціснуць кляшча, задыхаючыся, ён будзе вывяргаць узбуджальнікаў хваробы ў кроў і гэта толькі павысіць верагоднасць заражэння.
Што рабіць пасля выдалення кляшча?
Ня трэба панікаваць - прысмоктванне кляшча яшчэ не азначае, што адбылося заражэнне. У першую чаргу звярніцеся ў паліклініку па месцы жыхарства да лекара-інфекцыяніста або тэрапеўта (педыятра) для арганізацыі медыцынскага назірання і прызначэння прафілактычнага лячэння, праводзіць якое неабходна ў першыя 72 гадзіны ад моманту прысмоктвання кляшча.
У цяперашні час большасць экспертаў у свеце лічаць немэтазгодным даследаванне знятага кляшча на наяўнасць узбуджальнікаў клешчавых інфекцый. З дапамогай даследавання мы можам даведацца, ці не з'яўляўся клешч пераносчыкам аднаго з захворванняў, напрыклад барэліёзу, але ён можа з'яўляцца, гэтак жа, носьбітам шэрагу іншых інфекцый. Адмоўны вынік даследавання стварае пачуццё ілжывай бяспекі, пры гэтым прапускае час для прызначэння прафілактыкі, пацыент не звяртаецца да лекара нават пры з'яўленні характэрнай клінічнай карціны захворвання. Разам з тым мелі месца выпадкі захворвання хваробай Лайма і пры адмоўным выніку даследавання кляшча.
Звяртайце ўвагу на сваё самаадчуванне ў наступныя пасля ўкусу кляшча дні. Пры павышэнні тэмпературы, з'яўленні нядужання, галаўнога болю, болі ў руках, нагах, чырвоных плям або сыпу на целе неадкладна звяртайцеся да лекара. Чым раней выяўляецца захворванне, тым лягчэй яго вылечыць і пазбегнуць ускладненняў.